بنا به نظر ثرندایک و همکاران ( 1991 ) آزمون عملکردی ، آزمون بسیار معتبری است که تاکید بر فرآیندهای یادگیری فراگیر در سطوح مختلف تحصیلی دارد . استفاده از این شیوه در سنجش دانش آموزان بسیار تازه است و دلیل اصلی توجه به این نوع سنجش را علاقه روز افزون به استفاده از اصول روانشناسی شناختی در کلاس درس و نیاز به پرورش فرآیندهای عالی فکری و مهارت های تفکر انتقادی دانسته اند .
نظریه های شناختی جدید بر جنبه های فکری و خود نظم دهی فراگیر تاکید می کنند . بنابر این امروزه توجه بیشتر معطوف به این است که چگونه فراگیران دانش را تفسیر می کنند و به کار می گیرند تا مسائل پیچیده را حل کنند . این گونه مهارت ها با آزمون های عینی و سنتی مثلا آزمون چند گزینه ای قابل سنجش نیستند . هنگامی که فعالیت های عملی و آزمون های عملکردی جای خود را در برنامه ی سنجش فراگیر باز کند ، به دانش آموز و والدین او این پیام را می دهد که آموخته ها زمانی ارزش دارد که از محدوده ی ذهن خارج شده و در عمل به کار گرفته شود .
برای طراحی آزمون های عملکردی در هر درس و موضوع ابتدا باید شناسنامه و هدف های درس تهیه گردد . سپس با توجه به حدود انتظار معلم از فراگیر ، دانش آموز ایده ها ، راه حل و شیوه ی کار را در برگه ارزشیابی ارائه نماید . سیستم نمره گذاری نیز باید با توجه به معیارهای مورد نظر باشد . مانند : آیا پاسخ در حدود انتظارات و اهداف مورد نظر در سوال هست ؟ آیا نتیجه گیری صحیحی به عمل آمده است ؟ آیا در پاسخ نظم فکری و کاری وجود دارد ؟ آیا دانش آموز به تمام جنبه های مساله توجه نموده است ؟
در تعیین معیارها و میزان نمره در نظر گرفته شده قضاوت معلم و یا حتی در مواردی نظر خود شاگرد نیز مهم می باشد .
شایسته است در تعیین معیارها و سنجش آن ها میزان پیشرفت فراگیر در مقایسه با خودش و سطح توانایی ها و تلاش او در نظر گرفته شود .
انواع آزمون های عملکردی :
1- آزمون عملکرد کتبی 2- آزمون شناسایی 3- آزمون عملکردی در شرایط شبیه سازی شده 4- نمونه کار
همکاران محترم جهت اطلاعات بیشتر می توانند به کتاب ارزشیابی در خدمت آموزش تالیف طاهره رستگار مراجعه نمایند .